Wat we zelf doen, doen we beter

Vanuit onze specifieke opdracht en missie is de verleiding soms groot om het warm water opnieuw uit te vinden. OK, er zijn nog wel anderen die doen wat wij doen, ook in de commerciële sector. Neem het thema milieubewustzijn, of duurzaamheid: wat wij daarover aanbieden is toch niet hetzelfde als wat commerciële bedrijven doen. Wij hebben daar een andere visie op. Het resultaat is vaak dat we elkaar onnodig gaan beconcurreren, de kans missen om tot synergie te komen, en fouten herhalen die door anderen ook al eens gemaakt zijn. Aan de andere kant is er het risico om nieuwe praktijken die elders hun nut hebben bewezen, zonder meer over te nemen; wat elders gewerkt heeft, slaat niet noodzakelijk aan in jouw eigen context.

Hier past een ‘omgekeerd snobisme’: het sociaal-cultureel werk zal op zijn eentje de wereld niet veranderen. Anderzijds is het samenwerken met andere bedrijven en organisaties niet altijd vanzelfsprekend. Het komt er erop aan partners te vinden die passen bij onze identiteit, bij onze ethische uitgangspunten, en duidelijkheid te krijgen over de specifieke rol die je als sociaal-culturele organisatie hierin kunt spelen.

Rol je project zo snel mogelijk op grote schaal uit

De neiging is soms groot om je door je enthousiasme mee te laten slepen: de wereld kan niet gauw genoeg kennis maken met je fantastische nieuwe idee. Er is ook vaak een zekere druk van overheden of besturen van organisaties, die op korte termijn zichtbare resultaten verwachten. Dat is echter niet altijd mogelijk, zeker als je procesmatig wil werken.

Het is dus uitkijken dat de kwaliteit van het resultaat daar niet onder gaat lijden. Het ontbreken van een plan met duidelijke mijlpalen, het onvoldoende doordenken op een achterliggend langetermijnscenario, het onvoldoende aftoetsen bij de doelgroep: dat zijn dan de dingen die kunnen gebeuren en het hele project op losse schroeven kunnen zetten.

Klein beginnen is vaak de boodschap: neem de tijd om samen met de direct betrokkenen een pilootproject op te zetten en eruit te leren. Voorzie in je planning voldoende ruimte om expliciet na te denken over uitgangspunten en langetermijnstrategie, zorg voor een voldoende stevig draagvlak en bouw regelmatige terugkoppelingsmomenten in.

Werk vooral aanbodgericht

We zijn voortdurend op zoek naar nieuwe vormen, nieuwe doelgroepen, nieuwe manieren om onze missie als organisatie in te vullen. We zien nieuwe uitdagingen en problemen opduiken, waar we een antwoord op willen bieden, en stoppen daar vaak heel wat energie in. En dan proberen we ons nieuwe aanbod aan ons publiek te presenteren, en tot onze verbazing en teleurstelling blijkt het helemaal niet aan te slaan. Hoezo? We zijn toch vertrokken van een echte behoefte, en we hebben een leuke manier ontwikkeld om hieraan te werken?

Wat we echter nagelaten hebben, is van bij het begin mensen aan te spreken en mee te nemen in ons verhaal. Zo hadden we, eerder dan een afgewerkt product van bovenuit te droppen, direct kunnen toetsen of onze aanpak wel de juiste was en die gaandeweg bijsturen, en zo van onderuit een kritische massa creëren.

Laat je boodschap brengen door een communicatiebureau

Ieder zijn specialiteit: wij ontwikkelen ideeën en strategieën, en schakelen deskundige mensen in om de communicatie ervan vorm te geven. Maar meer dan eens gaat hier mis: de logica van een commerciële marketing- en communicatiecampagne strookt niet altijd met je principes en uitgangspunten als organisatie. Wat werkt om een nieuw soort magere kaas te slijten, doet dat niet noodzakelijk waar het gaat om het uitdragen van je sociaal-culturele boodschap. Verschillende mensen deelden hun ervaring hoe het bureau dat ze inhuurden ineens ‘op de organisatie komt zitten’, en de zaak zo’n beetje van hen overneemt.

De expertise die communicatie- en andere experten binnenbrengen, heb je als organisatie nodig; je kan niet op alle gebied de beste zijn en alles in huis hebben. Maar dat betekent niet dat je jezelf als team of organisatie buiten spel laat zetten door de externe deskundigen die je inhuurt. In de plaats van alles uit te besteden, bouw je beter verder op de talenten die in je team aanwezig zijn en versterkt deze door specifieke expertise aan je team toe te voegen en de aanwezige competenties te ontwikkelen.

Ga in op elke mogelijkheid om projectsubsidies te verwerven

Een verhaal dat meer dan eens terugkwam: er dient zich een gelegenheid aan om een project in te dienen en zo een welkome extra bron van inkomsten te verwerven. Dat het project niet echt past binnen de strategische keuzes van de organisatie, daar is wel een mouw aan te passen. Het extra administratieve werk dat hierdoor ontstaat, en de werklast die dit meebrengt bovenop de gewone werking, dat was echter niet voorzien. En wat als het project afgelopen is? We hebben iets op gang gezet, maar we hebben niet de mensen en de middelen om de opvolging te voorzien.

De moraal: wees oplettend bij het ingaan op projectvoorstellen. Maak een kosten-batenanalyse: wat draagt dit project bij tot de realisatie van onze langetermijndoelstellingen, en staat dit in verhouding tot de inzet van mensen en middelen? Past dit project binnen onze strategie, of laten we door in te gaan op deze mogelijkheid ons beleid van buitenaf bepalen? Behouden we de ruimte om tussen de (subsidie)lijntjes te kleuren?